Skrzywdzeni i poniżeni

Fiodor Dostojewski

Prace nad powieścią rozpoczął Dostojewski wiosną 1860 roku, zakończył zaś 9 czerwca 1861. Pierwotnie "Skrzywdzeni i poniżeni" ukazywali się drukiem w odcinkach w czasopiśmie "Wriemia" w pierwszym półroczu 1861. Jesienią tegoż roku powieść wyszła w edycji książkowej, znacznie przerobionej przez autora. Powieść należy do tej samej grupy utworów, co "Biedni ludzie", "Białe noce" i "Nietoczka Niezwanowa", a więc do grupy utworów o charakterze sentymentalnym w twórczości Dostojewskiego. Wszystkie te utwory łączy przede wszystkim miejsce akcji - Petersburg. Powtarzają się w nich również pewne sytuacje i motywy. "Skrzywdzeni i poniżeni" to również na swój sposób powieść autobiograficzna. Przedstawia, w zawoalowanej formie, okoliczności powstania "Biednych ludzi" (debiutu Dostojewskiego), zachwyty krytyków, a następnie wrogie przyjęcie kolejnych utworów, perypetie z eksploatującymi pisarza wydawcami. Narrator ma wiele cech osobowych samego Dostojewskiego, Nelly cierpi na padaczkę, na którą chorował również autor "Białych nocy". Tekst inkrustowany jest ulubionymi powiedzeniami Dostojewskiego.