Ścięgna konsumpcyjne. Próby z kulturoznawstwa krytycznego

praca zbiorowa

Tytuł tomu, Ścięgna konsumpcyjne, nie jest przypadkowy. Jego anegdotyczne źródło odwołuje się do pewnego tajemniczego składnika widniejącego w składzie „Konserwy Mazurskiej”, jaką jadało się w późnym PRL-u na wakacjach. Nikt nie potrafił dokładnie określić, czym są owe „ścięgna konsumpcyjne”, ale dało się to w sumie strawić, głowę mając zajętą ważniejszymi sprawami niż zdrowa żywność i tajemnice mięsnego przemysłu socjalistycznego. Metaforyczne znaczenie „ścięgien konsumpcyjnych” odnosi się już wszakże do czasów, w których żyjemy obecnie, a więc świata zdominowanego przez wszędobylską konsumpcję i rynkowe mechanizmy wartościowania kulturowych oznaczników statusu społecznego. Neoliberalizm „obiera” nas, warstwa po warstwie, do figury konsumenta, do takich właśnie ścięgien konsumpcyjnych, jakimi stajemy się zawsze wówczas, kiedy radośnie podążamy za ofertą rynkowego uczestnictwa w kulturze. Być może proces ten najkrócej określił Colin Campbell, jeden z wnikliwych obserwatorów procesów późnonowoczesnej konsumpcji, ukuwając powiedzenie: "I shop therefore I know that I am". Przy czym pojęcie kupowania odnosi się rzecz jasna do rozleglejszego zespołu praktyk niż sugeruje to potoczne znaczenie tego słowa. Teksty zawarte w tej książce mają różny charakter, ale – mamy nadzieję – ich spoiwem jest zarówno intuicyjne, jak i „wyrozumowane” zastosowanie strategii krytycznych odnoszonych do różnych aspektów współczesności, poczynając od rynku, pracy i ekonomii, a kończąc na popkulturze i innych sferach symboliczności w czasach deficytu demokracji jako pola praktykowania wolności. SPIS TREŚCI Nauka w neoliberalnych objęciach – Wojciech J. Burszta, Mariusz Czubaj Narcyzm, kontrkultura i styl życia. W stronę kulturoznawstwa krytycznego – Wojciech J. Burszta Kultura popularna jako pole bitwy. Wokół kulturoznawstwa krytycznego Stuarta Halla – Krzysztof Jaskułowski Pięćdziesiąt lat później. Niepokoje amerykańskie Jana Strzeleckiego i długie trwanie w popkulturze – Mariusz Czubaj „Doing culture is dirty working”. Szkic z kulturoznawstwa stosowanego – Karolina Charewicz-Jakubowska Tożsamość czy podmiotowość? Antropologia jako polityka – Michał Rauszer Dwie twarze kultury. Rzecz o rozkoszy i przemocy – Marcin Lisiecki Niepewność jako neoliberalny aksjomat. Ekonomia, kultura, jednostki i programowa niestabilność – Jacek Drozda Nowa gospodarka. Informacjonizm, neoliberalizm, trzecia droga – Michał Michalski Głębokie gardło neoliberalizmu. O pułapkach zaangażowania i iluzjach oporu – Marek Pawlak Perspektywy radykalnej wyobraźni politycznej – refleksje dotyczące praktyk oporu i utopii w czasach kryzysu – Rafał Majka Prometejski bunt neoplemion w świecie ponowoczesnym – Maciej J. Dudziak Techno-ciało: podmiotowość, cielesność, technologia – Bartosz Wrześniewski Krew czy swoboda. Wojny kultur na przykładzie rodziny – Anna Jawor Pomiędzy zabawą, zbawieniem, rozrywką i zmianą, czyli trochę przekorniej o istocie kultury – Jędrzej Sudnikowicz Nasz Durden. Jestem potrzebą istnienia Tylera – Piotr Jezierski Produkcja kulturowa i refleksyjność kultury popularnej – street art – Łukasz Biskupski Moda na muzyczną „alternatywę”. Paradoksy postrockowego pejzażu – Marcin Rychlewski Posłowie, czyli kilka uwag o potrzebie diagnostyczno-krytycznych ram współczesnego kulturoznawstwa – Anna Zeidler-Janiszewska   źródło opisu: www.ksiazka.net.pl źródło okładki: www.ksiazka.net.pl